Cyfrowa Infrastruktura Badawcza dla Humanistyki i Nauk o Sztuce DARIAH- PL

Moduł I: Archiwum Audiowizualne WNoS

Koordynator modułu: dr Kamila Kłudkiewicz

Archiwum Audiowizualne WNoS jest jednym z sześciu zespołów zaangażowanych na UAM w projekcie „DARIAH-PL”. Włączymy się aktywnie w tworzenie krajowej inteligentnej cyfrowej infrastruktury badawczej dla humanistyki, która służyć będzie pozyskiwaniu, przechowywaniu i integracji różnorodnych danych badawczych oraz przetwarzaniu, wizualizacji i udostępnianiu zasobów cyfrowych.

Naszym głównym celem jest udostępnienie zasobów archiwalnych. Ich zaletą, poza unikatowym charakterem dokumentacyjnym, jest ich wieloformatowość. Mamy materiały fotograficzne, fonograficzne, teksty źródłowe i komentarze do nich, druki, nagrania wideo etc., umożliwiające pozyskanie metadanych dotyczących materiałów o różnej specyfice, dodatkowo składających się na tematyczne całości pozwalające na wyciąganie kompleksowych wniosków (na przykład na temat stuletniego trwania historii sztuki w Poznaniu, które można przebadać i opisać zarówno na podstawie zbiorów reprodukcji dzieł sztuki wykorzystywanych w dydaktyce i badaniach, jak i kompatybilnej z nimi dokumentacji rozwoju akademickiej dyscypliny historii sztuki).

W ramach projektu stworzymy internetową bazę danych, zapewniającą szeroki dostęp do trzech zróżnicowanych zespołów źródeł: 1. Fotografii (reprodukcje z najstarszego zespołu Fototeki IHS UAM); 2. dokumentów archiwalnych z Archiwum IHS UAM oraz 3. zapisów dźwiękowych (nagrań fonograficznych i dokumentacji z objazdów entomuzykologicznych Instytutu Muzykologii UAM).

Udostępnienie naszych zbiorów on-line pozwoli na zawiązanie współpracy z innymi tego typu kolekcjami, polskimi i zagranicznymi, udostępnianymi w Internecie.

Moduł II: Laboratorium do analizy muzyki, mowy i gestu WNoS

Koordynator modułu: prof. UAM dr hab. Piotr Podlipniak

Celem laboratorium jest prowadzenie zaawansowanych badań zarówno nad specyfiką strukturalną, jak również nad percepcją muzyki, mowy i gestu. Muzyka i język naturalny, a także szeroko rozumiana sfera komunikacji za pomocą gestów, ruchów ciała czy mimiki, należą do zjawisk powszechnych w każdej kulturze. Współczesna technologia pozwala na badanie wielorakich aspektów tych zjawisk z wykorzystaniem analizy różnych rodzajów danych od nagrań dźwiękowych i audiowizualnych po zapis symboliczny. Niezależnie jednak od rozpatrywanego zakresu badanego zjawiska oraz rodzaju danych poddanych analizie źródłem obecności muzyki, mowy, gestów itd. w kulturze jest zbiorowa aktywność umysłowa ludzi. Z tej też przyczyny analiza każdego rodzaju danych, która służyć ma badaniom zjawisk kulturowych powinna odnosić się w większym lub mniejszym stopniu do sfery kognitywnej człowieka. Oprócz badań eksperymentalnych zadaniem laboratorium jest tworzenie narzędzi obliczeniowych, baz danych i innych zasobów cyfrowych, które stanowić mają całe spektrum rozwiązań, umożliwiających podejmowanie badań interdyscyplinarnych, łączących muzykologię i językoznawstwo ze współczesną wiedzą z zakresu psychologii, kognitywistyki, neurobiologii itp. Stworzenie zasobów w postaci informacji cyfrowej w gruncie rzeczy odnoszącej się do sposobów postrzegania rzeczywistości przez człowieka (jak np. interwały muzyczne w zapisie MIDI) umożliwia wykorzystanie ich tak w badaniach eksperymentalnych nad percepcją muzyki, mowy, gestów, ruchów ciała, jak i w rozpoznawaniu cech charakterystycznych stylów muzycznych, idiolektów i polilektów, kultury gesturalnej, właściwości gatunków muzycznych, ale też w próbach określenia zmienności muzyki, języka, gestykulacji w czasie historycznym. Stosowane w laboratorium narzędzia pozwalają na zintegrowane badanie rzeczywistości kulturowej na różnych poziomach złożoności od własności percepcyjnych ludzi poprzez obszar doświadczeń intersubiektywnych do poziomu społeczno-historycznego.