Prof. dr hab.Jarosław Jarzewicz

Jarosław Jarzewicz
Zakład Historii Sztuki Starożytnej i Średniowiecznej / Kierownik

Edukacja i przebieg kariery zawodowej:

Studia historii sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w latach 1978-1983. Jeszcze przed ich ukończeniem podjąłem pracę w Instytucie Historii Sztuki UAM, gdzie pracuję do dziś przechodząc w międzyczasie kolejne szczeble. W roku 1992 obroniłem pracę doktorską „Architektura Nowej Marchii w okresie Askańczyków i Wittelsbachów”, napisaną pod kierunkiem prof. Szczęsnego Skibińskiego. W latach 1996-1999 sprawowałem funkcję wicedyrektora IHS UAM d/s dydaktyki. Stopień doktora habilitowanego uzyskałem w 2006 roku (kolokwium habilitacyjne na podstawie rozprawy „Świątynia pamięci. O kościele-mauzoleum Raczyńskich w Rogalinie”, w grudniu 2005 roku). Od 2007 roku na stanowisku profesora UAM, w latach od 2008 do 2016 zastępca dyrektora IHS UAM, od 2012 roku kierownik Zakładu Historii Sztuki Średniowiecznej. W latach 1998-2009 prowadziłem zajęcia dydaktyczne również w Katedrze Historii Sztuki i Kultury UMK w Toruniu.

20. stycznia 2021 roku otrzymałem tytuł profesora nauk humanistycznych.

​Zainteresowania badawcze:

Zagadnienia sztuki średniowiecznej (szczególnie architektury) Europy Środkowej; ikonografia oraz sztuka przełomu XVIII i XIX w.; kwestie metodologiczne

​Doświadczenie dydaktyczne:

Prowadziłem i prowadzę różnorodne zajęcia od ćwiczeń ze wstępu do historii sztuki, poprzez proseminaria i wykłady (kierunkowe: historia sztuki średniowiecznej, problemowo-specjalizacyjne: ikonografia, interpretacja architektury, monograficzne), seminaria ogólne, seminaria magisterskie i doktorskie a także ćwiczenia terenowe. Prowadziłem wykłady gościnne na uniwersytetach w Berlinie (TU), Halle i Kilonii.

​Działalność popularyzatorska:

Wielokrotnie prowadziłem wykłady otwarte w ramach PTPN, Uniwersytetu Trzeciego Wieku, SHS. Uczestniczę w pracach Komisji Konserwatorskiej przy Wojewódzkim Wielkopolskim Konserwatorze Zabytków.

​Członkostwo w organizacjach I radach naukowych  :

Stowarzyszenie Historyków Sztuki: w latach 1995-2000 prezes Oddziału Poznańskiego, od roku 2006 członek Zarządu Głównego

Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk: przewodniczący Komisji Historii Sztuki w latach 2002-2011

Międzynarodowa Rada Naukowa (Internationaler Beirat) w: Europäisches Romanik-Zentrum przy Uniwersytecie Marcina Lutra w Halle-Wittenberg (od 2006) – członek rady

Rada Naukowa (Wissenschaftlicher Beirat) Landesausstellung Sachsen-Anhalt 2011 „Der Naumburger Meister und die Kunst des Hochmittelalters in Frankreich und Deutschland (od 2008 do 2011) – członek rady

Główna Komisja Konserwatorska przy Generalnym Konserwatorze Zabytków, członek komisji w latach od 2012 do 2016

Komisja Konserwatorska przy Wojewódzkim Wielkopolskim Konserwatorze Zabytków – członek komisji

Rada Naukowa rocznika „Studia Lednickie” (od 2014 roku)

Rada Naukowa rocznika „Materiały Zachodniopomorskie” (od 2017 roku)

Rada Naukowa rocznika „Studia Muzealne” (od 2020 roku)

​Granty i projekty badawcze:

2013-2016 – kierownik grantu: NCN nr 2012/05/B/HS 2/ 04015 „Kryzys w gotyckiej architekturze we Francji a przełom gotycki w Europie Środkowej”

2013-2016 – wykonawca w grancie: NPRH 11H 12 0216 81 „Historia i kultura dawnych Słowian”

1998-2001 – kierownik grantu KBN nr 1HO1E 01615: „Późny gotyk w kręgu Jagiellonów. Architektura Europy Środkowo-Wschodniej w 2. połowie XV wieku”

1992-1994 – wykonawca w grancie „Spiżowe płyty nagrobne w Polsce. Mecenat, styl, warsztaty” w zespole kierowanym przez prof. dr hab. Alicję Karłowską-Kamzową (UAM)

1986-1989 – wykonawca w grancie „Zabytki staropolskie w kręgu słowa i obrazu”  w zespole kierowanym przez prof. dra hab. Szczęsnego Skibińskiego (UAM)

Stypendiai staże zagraniczne:

2013 – sierpień – Europäisches Romanik Zentrum (Halle – Merseburg) – DAAD

2000 – semestr zimowy – Junior-Fellow w Wissenschaftskolleg – Institute for Advanced Study w Berlinie – Mellon Foundation

1998 – Rzym (Bibliotheca Hertziana) – Fundacja Lanckorońskich

1995 – Monachium (Zentralinstitut für Kunstgeschichte), Moguncja (Johanes Gutenberg Universität), Getty-Grant-Program

1994 – Wiedeń (Universität) – Fundacja Janineum

1989 – Berlin (Freie Universität) – Thyssen-Stiftung

​Nagrody:

Nagroda indywidualna Ministra Edukacji Narodowej w 2001 roku za książkę: „Gotycka architektura Nowej Marchii. Budownictwo sakralne w okresie Askańczyków i Wittelsbachów”

Nagrody Rektora UAM w latach 1999, 2006, 2013, 2014, 2015

​Publikacje:

(wiele z poniższych publikacji jest dostępnych w wersji elektronicznej na : amu.academia.edu/JarosławJarzewicz)

I. Książki:

Architektura średniowieczna Pomorza Zachodniego, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2019, ss. 444, streszcz. ang.

Mittelalterliche Architektur in Polen. Romanische und gotische Baukunst zwischen Oder und Weichsel, red. Ch. Herrmann, D. von Winterfeld, t.2, Petersberg 2015, s. 724-857 (współautor)

Kościoły romańskie w Polsce, Wydawnictwo M, Kraków 2014, ss. 362, streszcz. ang.

Świątynia pamięci. O kościele-mauzoleum Raczyńskich w Rogalinie, Poznań 2005 Wydawnictwo Muzeum Narodowego w Poznaniu, ss.410, streszcz. ang.

Gotycka architektura Nowej Marchii. Budownictwo sakralne w okresie Askańczyków i Wittelsbachów. Poznań 2000 [PTPN, Prace Komisji Historii Sztuki t.29], ss. 366, streszcz. niem.

Kościół  Najświętszej Marii Panny w Toruniu, Toruń 1998 [Wydawnictwo Toruńskiego Towarzystwa Naukowego, seria: Zabytki Polski Północnej t. 10], (współautorstwo z Jerzym Domasłowskim), ss. 190

Gotyckie spiżowe płyty nagrobne w Polsce. Poznań 1997 [PTPN, Prace Komisji Historii Sztuki t. 28], (współautorstwo z  Alicją Karłowską-Kamzową i Barbarą Trelińską), ss. 197

II. Artykuły (z XXI wieku):

O orientalnych motywach w architekturze zamku malborskiego, czyli powrót do dawnej hipotezy, Biuletyn Historii Sztuki 85 (2), 2023, s. 35-50, https://doi.org/10.36744/bhs.1643

Okno w oknie. Malowany maswerk na witrażu w Chartres, w: Super fundamenta. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Szczęsnemu Skibińskiemu, redakcja naukowa Jarosław Jarzewicz, Tomasz Ratajczak, Adam Soćko, Tadeusz J. Żuchowski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Historia Sztuki nr 49), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2022, s. 357-388; ISBN 978-83-232-4121-8

Alicja Karłowska-Kamzowa (1935-1999), w: Mediewiści X 2022, red. Jerzy Strzelczyk, Poznań 2023 (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Historii), s.79-87, ISBN 978-83-67284-15-8

Nowa katedra po 1945 roku. Odbudowa i regotyzacja, w: Katedra poznańska. Studia o sztuce, pod red. Jacka Kowalskiego i Witolda Miedziaka, [POZNAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ NAUK WYDZIAŁ NAUK O SZTUCE, PRACE KOMISJI HISTORII SZTUKI TOM 44], Poznań 2022, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Wydawnictwo Miejskie Posnania, ISBN 978-83-7654-499-1, s. 353-381

W jaki sposób dzieła sztuki są źródłami historycznymi? w: Źródło w humanistyce historycznej, red. Edward Skibiński, Paweł Stróżyk, Poznań 2021, Wydział Historii UAM, ISBN 978-83-66355-79-8 , s. 103-119

Mity początku stylu gotyckiego, w:In principio. Mit początku w kulturze średniowiecznej Europy. Tom dedykowany pamięci prof. Jacka Wiesiołowskiego. Materiały XXXVII Seminarium Mediewistycznego im. Alicji Karłowskiej-Kamzowej, pod redakcją Jacka Kowalskiego i Witolda Miedziaka, [Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Nauk o Sztuce. Prace Komisji Historii Sztuki Tom 43], Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Wydawnictwo Miejskie Posnania, Poznań 2020, s. 25-57, (ISSN 0079-466X, ISBN 978-83-7654-477-9, ISBN 987-83-7768-260-9)

“Powołanie św. Mateusza” Caravaggia, czyli kto jest kim w obrazie i skąd to wiadomo? (“Calling of St Matthew” by Caravaggio, namely Who Is Who in the Painting and How Do We Know This?), “Biuletyn Historii Sztuki”, LXXXII: 2020, nr 3, s. 337-365 (ISSN 00063967)

Czy historia sztuki jest przydatna historykowi? [Michalina Duda, Sławomir Jóźwiak, Marcin Wiewióra, Zagraniczne podróże budowni­czych (architektów, kamieniarzy, murarzy) i rzeźbiarzy w łacińskiej Europie od X do pierwszej połowy XIV wieku w świetle źródeł pisanych, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2020, ss. 416.], Roczniki Historyczne, LXXXVI, 2020, s. 255-266 (ISSN 0324-8586)

Dettloff Szczęsny (Feliks) Maksymilian prof. dr hab. - historyk sztuki, w: Luminarze nauki Uniwersytetu Poznańskiego w latach 1919-2019, pod redakcją Zbigniewa Pilarczyka, Poznań 2019, Wyd. Naukowe UAM, s. 105-110 (ISBN: 978-83-232-3445-6)

Dlaczego średniowieczne kościoły farne są tak wielkie? w: Fara w mieście od średniowiecza do współczesności. Społeczność - Duchowość - Architektura - Wystrój. Studia z historii sztuki, Red. nauk. Rafał Eysymont, Dariusz Galewski, Wrocław 2019 , s. 9-20 (ISBN 978-83-953155-7-2)

O historii sztuki i kaplicy rogalińskiej - jeszcze raz. w: Wysmukła wieża. Prace ofiarowane Panu Profesorowi Andrzejowi Grzybkowskiemu w osiemdziesięciopięciolecie urodzin, Gdańsk 2019, s. 26-31

[rec.] Christofer Herrmann, „Der Hochmeisterpalast auf der Marienburg. Konzeption, Bau und Nutzung der modernen europäischen Fürstenresidenz um 1400”, Imhof Verlag, Petersberg 2019, 600 ss., 562+17 il., Biuletyn Historii Sztuki LXXXI, 1, 2019, s. 148-154

Maswerk chóru katedry – awangardowa forma w architekturze XIII-wiecznego Wrocławia; The tracery in the cathedral’s choir – an avant-garde form in the architecture of 13th-century Wrocław; Architectus, 1 (53), 2018, s. 21-37

Goci, Frankowie i gotyk – czyli “migracyjne” teorie rozprzestrzeniania się stylu, [w:] Migracje. Materiały LXV Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Warszawa 24-25 listopada 2016, red. A. S. Czyż, K. Chrudzimska-Uhera, Warszawa 2017, s. 57-70

Jaszczurka w katedrze w Naumburgu – po co i dlaczego? Między kaprysem a autoprezentacją artysty, w: Claritas et consonantia. Funkcje, formy i znaczenia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamięci Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek w dziesiątą rocznicę śmierci, red. M. Jakubek-Raczkowska, J. Raczkowski, Toruń – Warszawa 2017, s. 175-193

Motyw chrztu w sztuce średniowiecznej, [w:] Chrzest Mieszka I i chrystianizacja państwa Piastów, red. J. Dobosz, M. Matla, J. Strzelczyk, Wyd. Naukowe UAM, Poznań 2017, s. 315-335, (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Seria Historia nr 231)

Polskie katedry – świadkowie tysiącletnich dziejów chrześcijaństwa, [w:] Wokół Wielkiego Jubileuszu 1050-lecia Chrztu Polski, red. Roman Słowiński, Poznań 2017, (Polska Akademia Nauk, Oddział w Poznaniu, seria: Dwugłos nauki), s.63-76

Tradycja i innowacja w gotyckiej architekturze katedry wrocławskiej, [w:]  R. Kaczmarek, D. Galewski (red.), Katedra wrocławska na przestrzeni tysiąclecia. Studia z historii architektury i sztuki, Wrocław 2016, s.51-66.

[hasło biograficzne:] Dettloff Szczęsny, [w:] Polski Słownik Biograficzny Konserwatorów Zabytków, Zeszyt 5, red. I. Błaszczyk, H. Kondziela, H. Krzyżanowska, M. Merkel-Masse, Warszawa 2016, s. 19-22

[rec.]: Dalibor Prix, Kružbová okna presbytáře městského kostela v Uničově. O cestě jednoho motivu napříč 13. stoletím z Francie na Moravu. Opava, Slezská univerzita v Opavě, Filozoficko-přírodovědecká fakulta, Ústav historických věd, 2014, 422 pp., 198 illustrations, bibliography, summary, indices, UMĚNÍ ART, t. LXIV, 2,  2016, s. 151-154

Hinterpommern und Neumark, [w:] Mittelalterliche Architektur in Polen. Romanische und gotische Baukunst zwischen Oder und Weichsel, red. Ch. Herrmann, D. von Winterfeld, Petersberg 2015, t. 2., s. 724-857

Die Marienkirche zu Stargard in Pommern/Stargard Pomorski , [w:] Innovation und Tradition. Hinrich Brunsberg und die spätgotische Backsteinarchitektur in Pommern und der Mark Brandenburg, wyd.: Deutsches Kulturforum östliches Europa, Potsdam 2014, s. 52-62, to samo w wersji polskiej: Kościół Mariacki w Stargardzie Szczecińskim, w: Innowacja i tradycja. Henryk Brunsberg i późnogotycka architektura ceglana Pomorza i Brandenburgii, Chojna 2015 (Biblioteka Rocznika Chojeńskiego t. II) s.57-67

Kościół Mariacki w Stargardzie, Renowacje i Zabytki, t. 54 (2), 2015, s.74-87

Memorialkultur in Polen um 1800. Das Mausoleum der Familie Raczyński in Rogalin, [w:] Adel in Schlesien. Bd 3. Adel in Schlesien und Mitteleuropa. Literatur und Kultur von der frühen Neuzeit bis zur Gegenwart, red. W. Schmitz, J. Stüben, M. Weber, München 2013 (Schriften des Bundesinstituts für Kultur und Geschichte der Deutschen im östlichen Europa, Band 43), s.245-258

Biskupi, miasta i wsie – ich znaczenie dla kultury średniowiecznej, w: Między panem a plebanem. Wieś, miasto, władza świecka i duchowna w kulturze średniowiecznej Europy, red. J. Kowalski, T. Ratajczak, Poznań 2013 (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Nauk o Sztuce. Prace Komisji Historii Sztuki, t. 39), s. 7-19

[przekład wraz z T. Żuchowskim]: Jiří Fajt, Czy Wit Stosz był pierwszy? O recepcji sztuki górnoreńskiej w piętnastowiecznym Krakowie, Artium Quaestiones , t. XXIV, 2013, s.9-70

Von Osten Gesehen. Der Neubau des Magdeburger Domes als Quelle und Vermittler von Formen und Ideen für die gotische Baukunst in Polen, [w:] Der Magdeburger Dom im europäischen Kontext. Beiträge des internationalen Kolloquiums zum 800-jährigen Domjubiläum, red. W. Schenkluhn, A. Waschbüsch, Regensburg 2012 , s. 243-252

Sakralna architektura średniowieczna, [w:] Paweł Rutkowski (red.), Wędrówki między Odrą a Drawą. Spotkanie z Nową Marchią, Potsdam 2012, s.128-133 ; to samo w wersji niemieckiej: Sakrale Architektur des Mittelalters, [w:] Paweł Rutkowski (hrsg.), Streifzüge zwischen Oder und Drage. Begegnungen mit der Neumark, Potsdam 2012, s.142-147

Historia sztuki średniowiecznej, [w:] Vademecum historyka mediewisty, red. J. Nikodem, D. A. Sikorski, PWN, Warszawa 2012, s. 409-425

[rec.] Agnieszka Gąsior, Eine Jagiellonin als Reichfürstin in Franken. Zu den Stiftungen des Markgrafen Friedrich d. Ä. Von Brandenburg-Ansbach und der Sophie von Polen (Studia Jagiellonica Lipsiensia, Bd.10), Jan Thorbecke Verlag, Ostfildern 2012, ss.340, Roczniki Historyczne, t. LXXVIII, 2012, s.320-324

More geometrico. Kompozycja sklepienia Letniego Refektarza w Pałacu Wielkich Mistrzów w Malborku, Studia Zamkowe , t. IV, 2012, s. 77-89

O obrazach, o naturze i innych fundamentalnych kwestiach, Artium Quaestiones, t. XXIII, 2012, s. 269-286

Wstęp, [w:] Szczęsny Dettloff, O sztuce i zabytkach Poznania. Wybór studiów i artykułów z lat 1916-1947, Poznań 2011, s. 5-19

Die Nachfolge der Naumburger Bildwerke in der polnischen Kunst des 13. Jahrhunderts, [w:]  Der Naumburger Meister. Bildhauer und Architekt im Europa der Kathedralen,  hrsg. v. H. Krohm,  H. Kunde, G. Siebert, Petersberg 2011, s. 1444-1451

Realizm i iluzja w sztuce średniowiecza. Kilka uwag wstępnych, [w:] Antyk, prawda i fałsz w średniowieczu. Materiały Seminariów Mediewistycznych im. Alicji Karłowskiej-Kamzowej, red. J.  Kowalski, T. Ratajczak, Poznań 2011 (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Nauk o Sztuce. Prace Komisji Historii Sztuki, t. 36), s.15-26

Materia antyczna w sztuce średniowiecza, [w:] Antyk, prawda i fałsz w średniowieczu. Materiały Seminariów Mediewistycznych im. Alicji Karłowskiej-Kamzowej, red. J.  Kowalski, T. Ratajczak, Poznań 2011 (Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Wydział Nauk o Sztuce. Prace Komisji Historii Sztuki, t. 36),  s.179-191

Antyk w sztuce średniowiecza, Polonistyka. Czasopismo dla nauczycieli, Nr 8 (sierpień) 2011, s. 6-14

Edward Raczyński jako historyk sztuki, [w:]  Edward i Atanazy Raczyńscy: dzieła – osobowości – wybory – epoka. Edward und Atanazy Raczyński: Werke – Persönlichkeiten – Bekenntnisse – Epoche. Edward and Atanazy Raczyński: Works – Peronalities – Choises – Era ; red. A. Labuda, M. Mencfel, W. Suchocki, Poznań 2010, s.205-217, [ten sam tekst w wersji angielskiej:] Edward Raczyński as an art historian, tamże, s. 214-217

Czy historia sztuki jest już historią?, w: Historia sztuki dzisiaj. Materiały z LVIII Ogólnopolskiej Sesji Naukowej Stowarzyszenia Historyków Sztuki. Poznań 19-21 listopada 2009, red. J. Jarzewicz, J. Pazder, T. J. Żuchowski, Warszawa 2010,  s. 29-35

Stargard i Mediolan, czyli – co architektura może powiedzieć o horyzontach kulturalnych mieszczaństwa nadbałtyckiego w późnym średniowieczu? [w:] Świat średniowiecza. Studia ofiarowane Profesorowi Henrykowi Samsonowiczowi, red. A. Bartosiewicz, G. Myśliwski, J Pysiak, P. Żmudzki, Warszawa 2010, s. 185-199

Opatów a Quedlinburg, czyli o wnioskach z analogii, [w:] Architektura romańska w Polsce. Nowe odkrycia i interpretacje, red. Tomasz Janiak, Gniezno 2009 s.323-340

Tür und Schrein. Zu einigen ikonographischen Vorbildern der Gnesener Bronzetüren, w: Romanik in Europa. Kommunikation – Tradition – Rezeption, hrsg. v. L. Helten, W. Schenkluhn, [More Romano I, Schriftenreihe des Europäischen Romanik – Zentrums e.V.] Leipzig 2009, s.113-126

Drzwi i relikwiarz. O ewentualnych obrazowych źródłach Drzwi Gnieźnieńskich, [w:] Visibilia et Invisibilia w sztuce średniowiecza. Księga poświęcona pamięci Profesor Kingi Szczepkowskiej-Naliwajek, red.: A. Badach, M. Janiszewska, M. Tarkowska, Warszawa 2009, s. 391-408

Niewczesne refleksje po „końcu historii sztuki”, Artium Quaestiones, t. XX, 2009 s.197-214

Biskupi i mieszczański - kościół św. Jakuba w Nysie, [w:] Nysa. Sztuka w dawnej stolicy księstwa biskupiego, red. R. Hołownia, M. Kapustka, Wrocław2008, s.75-85

[rec.] Zamek Wysoki w Malborku. Interdyscyplinarne badania skrzydła północnego, red. Maria Poksińska, Malbork-Toruń 2006 , Biuletyn Historii Sztuki, LXX, 2008, nr 1-2, s.222-228

[noty monograficzne]: Pelplin Ehem. Zisterzienserkirche – s.278, Kulm (Chełmno), Marienkirche – s.279, Thorn (Toruń), Pfarrkirche St. Jakobi s.279-280, Breslau (Wrocław), Pfarrkirche St. Elisabeth  s. 296, Breslau (Wrocław), Augustinerchorherrenkirche (Sandkirche), s.297, Danzig (Gdańsk), Pfarrkirche St. Marien, s. 308, Neisse (Nysa), Pfarrkirche St. Jakobi s.310-311, Thorn (Toruń), Altstädtisches Rathaus s.317-318, [w:] Geschichte der deutschen Kunst. Bd.3. Gotik, hrsg. v. Bruno Klein,   Prestel-Verlag, München-Berlin-London-New York 2007

Malborski Pałac Wielkich Mistrzów i natura, [w:] Wielkopolska – Polska – Europa. Studia dedykowane pamięci Alicji Karłowskiej-Kamzowej, red. J. Wiesiołowski, J. Kowalski, Poznań 2006, s.163-175

Ein römisch-gotischer Erinnerungstempel oder eine private Gedächtniskirche in Rogalin, [w:] Visuelle Erinnerungskulturen und Geschichtskonstruktionen in Deutschland und Polen 1800 bis 1939. Beiträge der 11. Tagung des Arbeitskreises deutscher und polnischer Kunsthistoriker und Denkmalpfleger in Berlin, red. R. Born, A. S. Labuda, B. Störtkuhl, Warszawa 2006 [Das Gemeinsame Kulturerbe – Wspólne Dziedzictwo, Band III/ Tom III], s. 131-142

Per lumina vera ad verum lumen. O znaczeniu światła w świątyniach późnego gotyku, [w:]  Sacrum. Obraz i funkcja w społeczeństwie średniowiecznym, red. A. Pieniądz-Skrzypczak, J. Pysiak, [Instytut Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego, Aquila Volans I]  Warszawa 2005 s.435-449

Architektura gotyckiej katedry w Gorzowie, Zeszyty Naukowe Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gorzowie, t. 3, 2005, s. 81-100; ten sam tekst w wersji niemieckojęzycznej: Die Architektur der gotischen Kathedrale in Gorzów (Landsberg), tamże s. 205-225

Lichtführung als Bauaufgabe. Dargestellt an Beispielen des Ostseegebiets, [w:]  Ernst Badstübner, Gerhard Eimer, Ernst Gierlich, Matthias Müller (Hg.), Licht und Farbe in der mittelalterlichen Backsteinarchitektur des südlichen Ostseeraums, Berlin 2005 (Studien zur Backseinarchitektur, Band 7), s. 98-107

„Navim innovare et conformare...” czyli o odnowieniu I koordynacji korpusu nawowego kościoła NMP w Stargardzie z jego częściami wcześniejszymi, [w:] Terra Transoderana. Sztuka Pomorza Nadodrzańskiego i dawnej Nowej Marchii w średniowieczu. Materiały z Seminarium Naukowego poświęconego jubileuszowi 50-lecia pracy w muzealnictwie szczecińskim Zofii Krzymuskiej-Fafius 7-8 czerwca 2002, Szczecin 2004, s. 77-88

O historii architektury – bardziej śmieszno czy straszno? Biuletyn Historii Sztuki, Warszawa , 2002 (wydane w 2003), 1-4, s. 271-277

Die Kunst der Neuen Eliten in Grosspolen um die Wende des 15. und 16. Jahrhunderts. Einige Beispiele, [w:] Die Jagiellonen. Kunst und Kultur einer europäischen Dynastie an der Wende der Neuzeit, Hrsg. v. Dietmar Popp und Robert Suckale, Nürnberg 2002, s.65-72

O dwóch niewielkich książkach i jednej wielkiej teorii, Artium Quaestiones , t. XIII, 2002, s.359-371

Kościół w Koronowie. Architektura cysterska a ekspansja brandenburska w końcu XIII wieku, Nasza Przeszłość, Kraków, 2001, t.96, s.283-298

Rysunek architektów średniowiecza (Villard de Honnecourt i inni), [w:] Disegno – Rysunek u źródeł sztuki nowożytnej, red. Tadeusz Żuchowski i Sebastian Dudzik, Toruń 2001, s.65-83